Oğlum 22 aylık olmak üzere.Bu aralar en çok araştırdığım ve okuduğum konu tuvalet eğitimi.
Tuvalet eğitimi ne zaman verilir? bunun için çocuğun konuşuyor olması gerekir mi? Ve daha birçok soru var kafamda.
Tüm bu araştırmalarım sonucu güzel bir kaynağa rastladım.Bu makaleyi okumak bana çok iyi geldi.İsterim ki birçok anne de bu makaleyi okuyabilsin.
”
Bir çok aile için tuvalet eğitimi çocuğun gelişiminde bir kilometre taşıdır, bir başka deyişle bebek bezi değiştirme vaktinin bittiğini gösteren dönemdir. Ancak çok az anne ve baba tuvalet eğitiminin uzun zaman gerektirdiğini bilir.
Tabi ki, bazı çocuklar bu eğitimi bir kaç günde tam olarak öğrenebilir, ama bazıları için bu süreç aylarca sürebilir. Genelde, bu eğitime ne kadar erken yaşta başlarsanız o kadar uzun sürer.
Sizin ve çocuğunuzun başarısı için bu eğitimin unsurlarını anlamanız ve bu sürece rahat bir yaklaşımla yaklaşmanız gerekir. Temel adımlar şunlardır:
1.Kendinizin ve çocuğunuzun hazır olup olmadığını belirleyin
Çocuğunuz 1 yaşı civarında rektumunun ya da mesanesinin dolu olup olmadığını anlayabilecek kapasitededir. Bazı çocuklar tuvalet eğitimine 18 aylık gibi erken sayılabilecek bir yaşta başlayabilir, bazı çocuklar ise 3 yaşına kadar bu eğitimin yanından bile geçmek istemezler. Çoğu aile tuvalet eğitimine çocukları iki buçuk yaşı civarında başlarlar.
Tuvalet eğitimi için bu kadar geniş bir yaş aralığı olması sebebiyle, yeni yürümeye başlayan çocuğunuzun eğitime başlamaya hazır olup olmadığını gösteren işaretlere dikkat etmelisiniz: Kolay talimatlara uyum gösteriyor mu? Yürüyebiliyor ve oturabiliyor mu? Pantolonunu çıkartıp giyebiliyor mu? Kesinlikle baskı uygulamaya çalışmayın, bu baskı eğer hazır değilse ters tepebilir.
Ve kesinlikle daha önce çocuğunuz olduysa yeni bebeğinizden aynı zamanda aynı şeyi yapabileceğini beklemeyin. Erkekler kızlara oranla biraz daha yavaşlardır, ama ikinci çocuk birinci çocuktan çok daha hızlı öğrenebilir.
Aynı zamanda yürümeye yeni başlayan çocuğunuzun başka zorlu görevleri olup olmadığını düşünün. Eğer kafasında karışıklık veya hayatında yeni bir okul, yeni bir bakıcı, ya da kardeş gibi değişimler varsa tuvalet eğitimi süreci engellere takılabilir ve olaylar normal seyrine dönene kadar eğitime hiç bir reaksiyon göstermeyebilir.
Eğer kendinizin- ya da bakıcının- tuvalet eğitimi için ayırabilecek fazla zamanı, sabrı ya da gösterebilecek güler yüzlülüğü yoksa, tuvalet eğitimine başlamanın hiç bir mantığı yoktur. Tuvalet eğitimi için aylarınızı verebileceğinizi ve gün ve gün teşvik etmeniz gerektiğini unutmayın.
Eğer evinizde yeni değişikliklere gidiyorsanız, yeni ve zorlu bir iş aldıysanız, ya da yeni hamileliğiniz sebebiyle sabah huzursuzluğu yaşıyorsanız, yeni yürümeye başlayan çocuğunuzun eğitimine başlamanız için iyi bir zamanda değilsiniz demektir. Bir kaç hafta- ya da ay- diğer baskıların azalmasını beklemelisiniz.
2. Doğru ekipmanı alın
İlk ve en önemlisi, çocuk boyuna uygun bir lazımlık ya da normal tuvaletinize tutturabileceğiniz özel bir tutturaç alın. Bu şekilde bazı çocukların yetişkin tuvaletine karşı yaşadığı korkuyu azaltabilirsiniz- bazı çocuklar tuvaletin içine düşmekten korkarlar, bazılarıda sifonun yüksek sesinden hoşlanmazlar.
Alışverişe çıkmadan önce çocuğunuz için gerekli olucak ekipmanı araştırın, daha sonra çocuğunuza lazımlık alırken onun da fikrini alın. Seçilen lazımlığı evinize aldığınızda, çocuğunuzun ismini lazımlığın üzerine yazın ve çocuğun onunla oynaması için onu teşvik edin.
Eğer oğlunuza bir lazımlık alıyorsanız, çiş koruması olmayan ya da sökülebilen olanlardan alın. Daha fazla çiş temizlemek zorunda kalabilirsiniz fakat çiş korumaları oğlunuzun pe.nisini lazımlığa oturduğunda çizebilir ve sonuç olarak oğlunuz eğitimden korkmaya başlayabilir.
Eğer tutturaç alıyorsanız, konforlu ve güvenli olmasına dikkat edin, ve tutturaçla birlikte bir tabure alın. Tabure çocuğunuz tuvalete tırmanmasını ve inmesini kolaylaştırır, aynı zamanda otururken ayaklarını tabureye dayayabilir, bağırsak hareketlerini ve ıkınmasını kolaylaştırır.
3. Bir rutin oluşturun
Günde bir kere çocuğunuzu kıyafetleriyle birlikte lazımlığın üzerine oturtun – kahvaltıdan sonra, banyodan önce, ya da bağırsaklarında herhangi bir şey hissettiği herhangi bir zamanda. Bu çocuğunuzun tuvalete alışmasını ve rutininin bir parçası olmasını sağlayacaktır. Eğer kolayca ulaşılabilecek bir tuvaletiniz yoksa, portatif lazımlığı dışarıya, oyun odasına ya da her nereye isterse oraya götürün.
Bu rutine alıştığında poposu açık şekilde lazımlığa oturmasını sağlayın. Nasıl hissettiğine alışmasını sağlayın. Bu noktada, Anne ve Babasının (ve eğer ondan büyük kardeşi varsa onun) bunu her gün yaptığını- tuvaleti kullanmadan önce altlarını çıkardıklarını ve bunu ancak büyük insanların yaptığını söyleyip onu teşvik edin.
Eğer lazımlığa kıyafetli veya kıyafetsiz oturmak çocuğunuzu rahatsız ediyorsa çok zorlamayın. Özellikle korkuyorsa, asla baskı ya da fiziksel zorlama göstermeyin. Tekrar denemeden önce lazımlığı bir kaç haftalığına başka bir yere kaldırmak daha iyi bir çözüm olacaktır. Daha sonra eğer oturmaya gönüllüyse, devam etmeye hazır olduğunu gösteriyordur.
4. Çocuğunuza nasıl olduğunu gösterin
Çocuklar taklit ederek öğrenirler, ve eğer sizin tuvaleti nasıl kullandığınızı görürlerse tuvaletin amacının ne olduğunu da anlarlar. Eğer oğlunuz varsa, ufak yaşlarında oturarak tuvaletini yapmayı öğretin. Daha sonra tamamen alıştığında, babasının, daha büyük erkek kardeşinin ya da arkadaşının ayakta tuvaletini yaptığını gördüğü zaman birazcık teşvikle çok kolay öğrenebilir.
Çocuğunuza nasıl yapıldığını gösterdiğinizde, tuvalete ne zaman gidilmesi gerektiğini onu açıklayın, daha sonra tuvaletinizi yaparken neler olduğunu açıklayın ve ‘’yaptığınızı’’ ona gösterin. Daha sonra tuvalet kağıdıyla nasıl temizlediğinizi gösterin, iç çamaşırınızı giyin, sifonu çekin ve ellerinizi yıkayın.
Bu şekilde çocuğunuza belli bir süre yardım ettiğiniz, büyük tuvaletinizi yapıp tuvalet kağıdını kullanmayı gösterdiğiniz halde, sizi bunu yaparken görmesi ve onunla bu konu hakkında konuşmanız bütün bu süreçte ona daha da yardımcı olacaktır. (Eğer çocuğunuz kızsa, tuvalet kağıdı kullanımı sırasında, özellikle büyük tuvaletini yaptıktan sonra önden arkaya doğru gitmesi gerektiğini öğretin, bu şekilde idrar yolları enfeksiyonu riskini minimize edersiniz.)
Eğer çocuğunuzdan daha büyük tuvalet eğitimi almış kardeşi ya da arkadaşı varsa, onların da çocuğunuza bu süreci gösterebileceğini unutmayın. Öğrenmeye çalıştığı şeyin ona yakın yaşlarında kişiler tarafından yapılması onun için daha yardımcı olacaktır.
5.Süreci açıklayın
Çocuğunuza kaka ve tuvalet kullanımı ilişkisini açıklayın. Bezine kakasını yaptığında, çocuğunuzu lazımlığa götürün, lazımlığa oturtun, bezi lazımlığın içine boşaltın. Eğer istiyorsa sifonu çekmesini söyleyin (fakat eğer korkuyorsa zorlamayın) dışkısının kayboluşunu görmesini sağlayın.
Aynı zamanda bir kaç tuvalet eğitimi kitabı ya da videosu da alabilirsiniz, bunlar da çocuğunuzun öğrenmesine yardımcı olabilir. Taro Gomi’nin Everyone Poops (Herkes kaka yapar) kitabı yılların favorisidir, Where’s the Poop? (Kaka nerede?) ve Once Upon A Potty (Bir zamanlar lazımlık)(ufak bir oyuncak bebek ve oyuncak lazımlıkla beraber gelir) kitaplarıda kullanıma uygundur.
Tuvalette böyle bir kitap bulundurmak, ya da lazımlık kullanımını açıklayan poster ya da çevirmeli kitaplar tuvalette çocuğunuzun ne yapması gerektiğini ona açıklar ve yardımcı olur.
6. Alıştırın
Tuvalet ihtiyacı olduğu zaman çocuğunuz lazımlığa gitmesi gerektiğine onu teşvik edin. Lazımlığa gitmek için ya da bezini çıkarmak için yardıma ihtiyacı varsa, ona gerektiğinde yardım için sizi çağırabileceğini söyleyin.
Eğer yapabilirseniz, lazımlık civarında poposu çıplakken koşuşturmasına izin verin. Bezi olmadan ne kadar çok zaman geçirirse, o kadar kolay öğrenir, tabi ki bir kaç tane çiş damlası temizlemek zorunda kalabilirsiniz. İstediği zaman lazımlığı kullanabileceğini, lazımlığın onun için orada olduğunu ona söyleyin.
Bazen çocuklar lazımlıkta rahatlayana ve bir şeyler çıkana kadar oturmayabilirler. En azından bir dakika daha fazla oturmasını ondan isteyin. Eğer orada onunla oturup, konuşup, kitap okuyup durursanız, sıkılmaz ve lazımlığında oturmaya devam eder.
Çocuğunuz lazımlığı başarıyla kullandığında, onu övün. Tuvalet eğitimini geliştirirken bu çocuğunuz üzerinde pozitif bir etki bırakacaktır. Tabi ki kazalar yaşamaya devam edecektir, fakat doğruyu yaptığında onu överseniz, lazımlığın içerisine tuvaletini yaptığında bir başarı gösterdiğini düşünecektir.
Yine de tuvalete her gidişini büyük bir olay olarak ona göstermeyin bu durumda çocuğunuz heyecanlanabilir ve bütün bu ilginin altında içine kapanabilir.
7.Eğitim çamaşırı alın
Eğitimi sürdürürken, rutinin içine eğitim çamaşırı sokmayıda düşünebilirsiniz. Eğitim çamaşırları tek kullanımlık ya da kıyafet halindeki bezlerdir ve iç çamaşırları gibi yukarı ve aşağı çekilerek kullanılır, bezler gibi bağlanmalarına gerek yoktur. Çamaşırlar sayesinde çocuk, lazımlığı kullanırken kendi iç çamaşırını çıkarabilme yetisini kazanır, bu da çocuğunuz tuvalet eğitiminin bitmesi için önemli bir unsurdur.
Kıyafet halindeki eğitim çamaşırları tek kullanımlıklara göre daha pahalı olsalarda, çoğu aile daha iyi işlev gördüğünü düşünür çünkü çocuğunuz tuvaletini çamaşırının içine yaptığında, yaptığını hissedebilir. Hangi opsiyonu seçerseniz seçin, çocuğunuza yavaş yavaş alıştırın – her seferinde bir kaç saatliğine- ve gece için bez kullanmaya devam edin.
Tuvalet ihtiyacı hissetiğinde çocuğunuz lazımlığı aramaya başlıyorsa, artık ‘’büyük çocuk’’ iç çamaşırlarına geçmenin vakti gelmiştir. Bir çok anne baba çocuklarına en sevdikleri karakterin iç çamaşırlarını alırlar, böylelikle çocuk iç çamaşırını ıslatmamaya özen gösterir.
8.Aksaklıkları hoş karşılayın
Tuvalet eğitimi çocuk ve aile için zor olabilir. Gelip geçici aksaklıkları normal karşılayın ve unutmayın ki bütün günü kuru bir şekilde geçirmeden önce çocuğunuz bir kaç kazaya kurban gidecektir.
Bir kaza olması öğretemediğiniz anlamına gelmemektedir. Kaza olduğunda, çocuğunuza sinirlenip ona ceza vermeyin. Sonuçta, mesanesini ve rektumunu kontrol edebilmesini sağlayan kaslar daha yeni gelişti ve lazımlığın kullanımının neden önemli olduğunu yeni yeni öğrenmeye başladı. Bu süreçte ustalaşması zaman alacaktır.
Ne yapabilirsiniz? Çocuğunuzun kazalarla karşılaşmaması için kolayca çıkarabileceği kıyafetleri giydirmeye özen gösterin. Bir kazayla karşılaştığında, pozitif olun ve sakince temizleyin. Tatlı bir şekilde bir daha ki sefere lazımlığı kullanması gerektiğini açıklayın.
9.Gece eğitimlerini gösterin
Bez stoğunuzu daha ortadan kaldırmayın. Çocuğunuz sürekli olarak her gün temiz ve kuru kalsada, bir kaç ay ya da yıl, gece kuru kalması zor olabilir. Bu yaşta, vücudu gece tuvalete kalkabilmek için yeterince olgun değildir. Aslında, okula başlayana kadar yatağını ıslatması tamamen normaldir.
Gece eğitimlerine başlamaya hazır olduğunuzda, çocuğunuz yatağa giderken bez giymelidir, fakat ona çişi veya kakası geldiğinde lazımlığını kullanmasını öğütleyin. Eğer gece tuvaleti gelip kalktıysa, sizi yardıma çağırabileceğini söyleyin. Aynı zamanda lazımlığı yatağının yanına koyup orada kullanmasını da sağlayabilirsiniz.
Eğer geceleri kuru kalmayı başarabiliyorsa, o zaman gece eğitimlerine başlamanın zamanı gelmiştir. Yatağı korumak için bezin altına plastik bir örtü koyun. Çocuğunuzu iç çamaşarıyla ( ya da hiç bir şey giydirmeden) yatağa koyun ve yardımınız olmadan tuvalete gitmesini öğütleyin. Nasıl gittiğine bir bakın. Uyandığında, güne başlamadan önce tuvalete gitme alışkanlığını ona kazandırın.
Fakat unutmayın ki bir çok çocuk okul yaşlarına başlayana kadar gece kuru kalamayabilirler. Bu konuda sizinde yapabileceğiniz pek bir şey yoktur, yatağa gitmeden az sıvı tüketmesi yardımcı olabilir, eğer olmazsa gece bezlerinden bir kaç ay kullanmaya devam edebilirsiniz.
10.Sevinçle zıplayın – hallettiniz!
İnansanız da inanmasanız da, çocuğunuz zihinsel ve fiziksel olarak bu beceriyi kazanmaya hazır olduğunda öğrenecektir. Ve eğer gerçekten hazır olana kadar beklerseniz, süreç çocuk ve aile içinde çok sıkıntılı olmayacaktır.
Bittiğinde, kullanmadığınız bezleri başka bir aileye kendisinin vermesini sağlayıp onu gururlarındırın ya da bezleri birlikte toplayın. Ve kendi başarınızı da unutmayın. Artık bez hakkında düşünmenize gerek kalmayacak – en azından bir daha ki bebeğe kadar.
”
( Kaynakça:Baby Center.Yazının orjinal linki burada)
Leave a reply