Mardin Gezilecek Yerler | Mardin Gezi Rehberi

Mardin gezi notlarını paylaştığım bu yazımda sizi medeniyetlerin beşiğine; yani Mardin’e götürüyorum. Mardin gezilecek yerler, Mardin yemekleri, Mardin mekan önerileri, Mardin’de alışveriş gibi ana başlıkları altında hazırladığım bu yazım umarım çok işinize yarar.

Biz zaman zaman çok önceden uçak bileti satın alıp, hiç gitmediğimiz şehirlere seyahat ediyoruz. Seyahatlerimize arkadaşlarımız da eşlik edince, çok daha keyifli oluyor. Yeni şehirler görmek, yeni lezzetler tatmak hepimize iyi geliyor doğrusu. Bu sefer ki gezimizi medeniyetler şehri Mardin’e yaptık. Mardin benim çok uzun zamandır aklımdaydı. Oranın kültürünü ve yemeklerini çok merak ediyordum. Arkadaşım  Esra da Mardin’e gitmeyi çok istediğini belirtince, bizim gezi rotamız belirlenmiş oldu.

Mardin Gezi Rehberi

Mardin Nerede

Mardin, güneydoğu Anadolu bölgesinin  yukarı Mezopotamya bölümünde kayalık bir yamaca kurulmuş, tarihi M.Ö. 4500 yıllarına kadar uzanan, birçok medeniyeti bünyesinde barındırmış mozaik bir şehir.

Subari, Sümer, Akad, Babil, Mitaniler, Asur, Pers, Bizans, Araplar, Selçuklu, Artuklu ve Osmanlı dönemlerine ilişkin bir çok yapıya ev sahipliği yapan önemli bir açıkhava müzesi konumunda.

Mardin’e Ne Zaman Gidilir?

Yılın her döneminde Mardin’in güzel olacağını düşünüyorum. Biz mart ayının ilk haftalarında gitmiştik. Hava pek soğuk değildi. Aksine hep güneşliydi. Zaman zaman mont giymemize bile gerek kalmadı.

Mardin Gezilecek Yerler

Mardin’in, bazı kaynaklarda dünyanın 3. en eski şehri olduğu söyleniyor. Tam bir kültür kenti olan Mardin mutlaka gezilip, görülmesi gereken nadide şehirler arasında kendine yer edinmiş. Şehirde çokça gezilecek, görülecek yer var.

Mardin gezi planı yapmadan önce haritadaki turistik noktaların konumlarına göz atmayı unutmayın.

1. Mardin Sokakları

İlk çağlardan beri birçok medeniyete ev sahipliği yapan Mardin’i gezerken  tarihi dokuyu daha iyi hissedebilmek adına şehrin dar sokaklarında kaybolmak en güzeli.

Şehrin yerleşimi oldukça düzenli olduğundan gezilecek yerler birbirine çok yakın. Yürüyerek tüm şehri gezebilmek mümkün. Dar sokaklarda gezinmek ayrı bir keyif. Bu sokaklarda gezerken yerli halk ile sohbet etmek ise geziye ayrı bir heyecan katıyor. Hatta Süryani bir ailenin evine misafir olup, onların ev yapımı şaraplarından tadılmalı mutlaka.

Mardin turuna hızlı bir başlangıç yapmak isterseniz, şehrin en işlek caddesi olan 1. Cadde‘yi gezdikten hemen sonra Mardin Kalesi, Zinciriye Medresesi, Kasimiye Medresesi ve Tarihi Postane‘yi ziyaret edebilirsiniz.

2. Mardin Kalesi

Mardin gezilecek yerler listemizin en başında Mardin Kalesi var. Mardin Kalesi askeri bölge olduğu için içeriye girmek yasak ama uçsuz bucaksız muhteşem Mezopotamya manzarası için o yokuşu çıkmaya değer.

3. Zinciriye Medresesi

Kalenin hemen alt tarafında ise Zinciriye Medresesi yer alıyor. Zinciriye Medresesi, 1385 yılında Melik Necmeddin İsa tarafından inşa ettirilmiş. Medresenin girişindeki taş işlemeler görülmeye değer. İki avlulu ve iki kubbeli olan medrese dilimli kubbeleriyle dikkat çekiyor.

Medresenin avlusunda insan yaşamını sembolize eden genişçe bir havuz var. Eyvan adı verilen bu havuzlar Mardin’deki birçok yapıda karşımıza çıkıyor.

Eyvan, doğum-yaşam-ölüm-ahiret döngüsünü çok iyi sembolize ediyor. Çeşmeden çıkan su doğumu; suyun döküldüğü ve durgunlaştığı bölüm hiç bitmeyecekmiş gibi düşünülen gençliği; suyun çok hızlı olarak aktığı ince uzun olan bölüm  yaşlılığı; suyun büyük bir havuza döküldüğü yer ise ölümü temsil edecek şekilde tasarlanmış. Suların büyük havuzda toplanması  ise ahireti temsil ediyormuş.

4. Kasimiye Medresesi

Muhteşem bir mimariye sahip olan bu eser mutlaka görülmesi gereken adreslerden biri. Eser, Artuklular döneminde inşa edilmiş. Eyvan adı verilen havuzdan burada da bulunuyor.

5. Mardin Müzesi

Şehrin kalbinde yer alan bu müzede Mardin tarihine ait birçok eser sergileniyor. Müzeden sonra Tarihi Kız Meslek Lisesi’ne geçilebilir.

6. Tarihi Kız Meslek Lisesi

Osmanlı döneminin Mardin’deki ilk eğitim binasıdır. 1901 yılında inşa edilmiş. Lisenin hemen yanında, başka bir ziyaret noktası olan Mardin Olgunlaşma Enstitüsü bulunuyor.

7. Sakıp Sabancı Mardin Kent Müzesi

Sakıp Sabancı Mardin Kent Müzesi, Eski bir vergi dairesi binası olan yapı, günümüzde müze olarak hizmet veriyor. Müzede şehrin yaşam kültürünü en iyi şekilde yansıtan eserler sergilenmekte. Ayrıca, Müze içerisinde zaman zaman çeşitli sergilerin düzenlendiği Dilek Sabancı Sanat Galerisi de bulunmaktadır.

8. Mardin Ulu Camii

Ulu Camii, Mardin’in en eski ve en önemli camisi. Şehrin merkezinde yer alıyor. İhtişamlı mimarisiyle ziyaretçilerini büyülüyor. Aynı zamanda, Mardin’in en önemli İslami merkezi. Dört büyük mezhebe(Hanefi, Şafii, Hanbeli, Maliki) hitap etmekte.

9. Mardin’in Çarşıları

Ulu Camii yakınlarında çok fazla çarşı var. Revaklı çarşı en meşhur olanı.

10. Abdüllatif (Latifiye) Cami

1371 yılında inşa edilmiş. Artuklu dönemine ait bir eser. Caminin kapılarındaki taş işçiliği mükemmel.

11. DeyrulZafaran(Safran Manastırı)

1979 yılında sit alanı ilan edilen Mardin, dünyanın ilgi odağında olan bir şehir. Köklü tarihi ve kültürel yapısından dolayı Unesco’nun “Dünya Mirası Kentleri Listesine” girmeye aday oldu.

Farklı dinlerin ve kültürlerin buluştuğu bu topraklarda, hoşgörü ve samimiyet her daim canlı kalmış. Tarihin en eski Hıristiyan topluluğu olan Süryanilerin köklü kültürünü tanımak için en doğru adres Deyrulzafaran Manastırı. Manastırın sıvasında zafaran(safran)bitkisinin kullanılmasından dolayı buraya DeyrulZafaran(Safran Manastırı) ismi verilmiş.

1932 yılına kadar Süryani patrikliğinin merkezi konumunda olan manastır, 1937 yılında patrikliğin Suriye’ye taşınmasına rağmen popülerliğinden hiçbir şey kaybetmemiş. Burası günümüzde Süryanilerin hac merkezi olarak kabul ediliyor. Bu sebepten dolayı manastır dünyanın çeşitli yerlerinden gelen Süryani ziyaretçilerini ağırlamaya devam ediyor.

Deyrulzafaran manastırı, şehrin dışında, merkeze 9-10 km uzaklıkta bulunan sakin bir tepede. Manastırın girişini kafe ve hediyelik eşyalar için ayırmışlar. Bu bölümde, hem hediyelik eşya satın alıp, hem de Süryanilere  özel çöreğin tadına bakarak, özel karışım safranlı çaylardan içebilirsiniz.

Zeytin ağaçlarıyla çevrili bir yolda, kısa bir yürüyüşün ardından manastıra ulaşılıyor. Manastırda eğitim görmüş, Süryani bir rehber manastırın tarihi yapısını  turistlere anlatarak manastır gezisine eşlik ediyor.

11.1 DeyrulZafaran Manastır Gezisi

Öncelikle, manastırın kilise olarak kullanılan bölümüne giriş yapılıyor.

Zamanında bu kilise, çok kalabalık ayinlere tanıklık etmiş. Resimlerdeki tahtlar 500 yıllık.

Manastır, 1600 yıldır sapasağlam ayakta. Şimdilerde manastırda 30 kişi yaşıyor(Mart 2015). Bu kişilerden bazıları kendini dine adayan rahipler, bazıları ise dil eğitimi gören Süryani öğrenciler.

Vaftiz törenlerinin yapıldığı odayı gezdikten sonra bir mezar odasına geçiliyor. Odada 7 tane taşla kaplanmış mezar var. Bu odaya sadece yüksek rütbeli rahipler gömülüyor. Oturur vaziyette, doğuya bakacak şeklide  defin işlemi yapılıyor. Doğuya bakmasının sebebi ise, Hz. İsa’nın kıyamet günü doğudan geleceğine inanılması. Bu 7 tane mezara, şimdiye kadar 52 kişi gömülmüş. Yeni bir ölüm olduğunda, en eski olan mezarın taşı kırılarak açılacak, mezara defin işlemi yapıldıktan sonra mezar yine taş ile kaplanacak. En son 1960’larda  bir defin işlemi yapılmış buraya. Bundan sonrasında yeni bir defin işlemi olması durumunda, 300 yıllık olan mezar tekrar açılacak.

Son olarak, bodrum katta bir odaya giriş yapılıyor. Bu oda ise, süryanilerin hristiyanlığı kabul etmeden önce kullanmış oldukları tapınakları.

Doğuya bakan küçük bir penceresi var. Tapınak tam 4000 yıllık. Tapınağın tavanı ise, 1500 metrelik sütunların yan yana harçsız olarak dizilmesiyle oluşmuş. Tavana bakıldığında, sutünlar arasındaki boşlukları rahatlıkla görebilmek mümkün.

Hristiyanlığın kabulünden sonra, eski ibadet yerlerinin üzerine kilise ya da manastırlar inşa edilmiş. Böylece bu ibadet yerleri de günümüze kadar hiç bozulmadan ulaşmış.

Bu odayı da gezdikten sonra manastır gezimiz tamamlanmış oldu. Gezi bitince, manastırın kafe bölümüne geçtik. Özel karışım safranlı çaylardan içtik. Yanında da süryanilerin yapmış olduğu Süryani çöreklerinden ikram ettiler. Bu çörekleri sizde mutlaka tatmalısınız. Kafeden çıkarken birer paket süryani çöreği satın almayı da unutmayın.

Mardin Çevresinde Gezilecek Yerler

Eğer aracınız varsa, yakın çevrede gezilecek yerler şöyle

Dara Antik Kenti

Mardin şehir merkezine 30 km uzaklıkta bulunan antik kent görülmesi gereken önemli adreslerden. Mağara evler çok ilgi çekici.

Mor Gabriel Manastırı

Deyrulzafaran manastırı gibi rehber eşliğinde gezebileceğiiz bu manastıra vaktiniz varsa mutlaka uğrayın.

Midyat

Midyat, Mardin’in küçük bir ilçesi. Mardin gibi köklü bir tarihe sahip olduğu için gezmesi keyifli destinasyonlardan. 1-2 saate her yerini gezebilirsiniz.

Midyat Konuk Evi

Midyat’a gitmişken bu güzel konağı görmeden dönmeyin. Konağın terasında muhteşem bir manzara var. Bir zamanların popüler dizisi “Sıla” bu konakta çekilmiş.

Hasankeyf

Midyat’a 1 saat uzaklıkta olan Hasankeyf’in tarihi çok çok eskilere dayanıyor.

Mardin’de Kaç Gün Kalmalı

Bir haftasonunuzu ayırarak iyi bir Mardin gezisi yapmış olursunuz. Ancak Mardin çevresindeki gezilecek noktalara da gitmek isterseniz, 3-4 gün ayırmanız gerekir.

Mardin’e Ulaşım – Nasıl Gidilir?

Mardin’e hem Pegasus’un hem de THY’nin uçuşları var. Biz Pegasus kampanyalarından kaptığımız uygun fiyatlı biletlerle gitmiştik.

Mardin Hava limanından şehiriçine ulaşım için taksi kullanabilirsiniz. Sadece Mardin şehir merkezini gezecekseniz araç kiralamanıza gerek yok. Çünkü, Mardin gezilecek noktalar birbirine çok yakın. Her yere yürüyebilirsiniz. Sadece Deyrulzafaran Manastırı için araca ihtiyacınız olacaktır. Oraya da taksi ile kolayca ulaşım sağlayabilirsiniz.

Mardin Konaklama – Mardin’de Nerede Kalınır?

Mardin’de konaklama için Eski Mardin tarafındaki otellerden rezervasyon yapmalısınız. Bu bölgedeki, Mardin otelleri hem otantik hem de gezilecek yerlere çok yakın.

Bizim konakladığımız otel Maridin. Çalışanları çok güleryüzlü ve yardımseverler. Otelin hem içi hem de dışı çok güzel.

Mardin’de Ne Yenir ? Nerede Yenir ?

Medeniyetler şehri Mardin’in mutfağı çok zengin. Mardin’in sadece çeşitli mezelerini, kebaplarını, farklı sunumdaki lezzetlerini ve kendine özgü şaraplarını tatmak için bile Mardin’e gidebilirsiniz. Peki, Mardin yemekleri nelerdir? Mardin restoran önerileri arayanlara işte benim listem.

1. Bağdadi Mardin 

Biz Mardin’e sabah saatlerinde vardığımız için ilk işimiz kahvaltı yapacağımız mekana geçmek oldu. Eski Mardin’in 1. Cadde’sinden yürüyerek kahvaltı yapacağımız mekana vardık. Kahvaltı için daha önceden çok araştırma yaptım. Ama tam da istediğim gibi bir yer bulamamıştım. En sonunda Bağdadi Restoran‘a karar verip, rezervasyonumuzu yapmıştım. Mekana vardığımızda, kahvaltı için gelen kimse yoktu. Anladığım kadarıyla, akşam yemeği için daha çok tercih ediliyor.

Hava güneşli ve sıcacık olduğundan, kahvaltı masamız dışarıya hazırlandı. Kahvaltı menusu genel haliyle güzeldi. Ama daha iyisi olabilirdi. Biz memnun kaldık.

2. Kebapçı Yusuf Usta

1. Cadde’nin sonlarında yer alan, yine tavsiye üzerine Kebapçı Yusuf Usta’nın mekanına geldik. Burası salaş, dışarıdan sıradan bir çay bahçesini andırıyor. Ancak kebapları 10 numara diyebilirim. Biz farklı lezzetleri tatmayı çok sevdiğimizden, ortaya karışık kebap söyledik. Hepsinin tadı çok güzeldi. Ancak cevizli kebap bir başkaydı sanırım. Tüm ekip ona bayıldı..

3. Cercis Murat Konağı

Akşam yemeği için Cercis Murat Konağı’ında yer ayırtmıştık. Burası, Mardin’in en iyi restoranlarından biri. İstanbul’da da şubesi varmış. Mardin yöresel lezzetlerini ve sunumlarını en iyi şekilde tadacağınız bu restorana mutlaka uğrayın. Ben buraya bayıldım..

Mardin’e günübirlik gezi yapacak olursanız, akşam yemeği için burayı seçmelisiniz.

4. Kaburgacı Selim Amca

Mardin’deki son günümüzde havalimanına gitmeden önce taksiyle Yeni Mardin tarafına geçtik. Kaburgacı Selim Amca’yı bulduk. Burada yediğimiz kaburga dolması çok iyiydi. Tavsiye ederim.

5. Seyr-i Mardin

Uçsuz bucaksız bir mezopotamya manzarasına bakmak isterseniz Seyr-i Mardin‘e uğrayın.  Bu mekan çay, kahve eşiliğinde dinlenmek ve geziye mola vermek için güzel bir yer.

Mardin’de kahve kültürü çok gelişmiş. Sokaklarda gezerken sıra sıra kahve dükkanlaırna rastlayabilirsiniz. Acı tadıyla bilinen mırra, kendine has bir tadı olan Süryani Kahvesi ve içeriği sır gibi saklanan özel karışım kahveler harika.

Ben Sol taraftaki resimde yer alan  Süryani kahvesinden içmiştim. Farklı bir aroması var. Sağ taraftaki resimde yer alan  ise ünlü Mırra kahvesi. Tadı çok acı. Tadının acılığından dolayı servisi çok az oluyor. Beğenirseniz, fincanınıza bir miktar daha ilave ediyorlar. Mardin’e gelmişken, bu kahvenin de tadına bakmakta fayda var.

 Mardin Alışveriş – Mardin’den Ne Alınır? 

Mardin’in neyi meşhur? Mardin’in meşhur şeylerini listeleyelim.

Badem Şekeri – Hayalet Şeker: Mutlaka almalısınız. 2 çeşidi var. Biz Hayalet adıyla anılan şekerden aldık. Daha katkısız olduğunu söylemişlerdi. Tadı da daha iyi tabi ki. Dostlarınız için bu şekerlerden hediyelik yapabilirsiniz..

Bıttım sabunu: Yabani bir fıstık türü olan bıttım diğer adıyla menengiç bitkisi ve zeytin yağından üretiliyor  Çok sağlıklı olduğu söyleniyor. 1.cadde üzerindeki dükkanlardan satın alabilirsiniz. Özelliklerini merak ederseniz tık tık.

Karışım Kahve: Yine bu cadde üzerinde  bir çok kahve dükkanı var. Biz özel karışım dibek kahvesinden satın almıştık. Bazı dükkanlarda, müşterilere bu kahveden ikram ediyorlar.

Süryani Çöreği: Deyrülzafaran manastırındaki kafede satılıyor..

Telkari: Telkari sanatı, Mardin’de önemli bir yere sahip. Gümüş işciliğinin en güzel örnekleri arasında gösterilern telkari takılardan satın alabilirsiniz.

Süryani şarabı: Bir çok dükkanda süryani şarabını görebilirsiniz. Evyapımı olanları tercih edin.

Zafaran Çayı: Aromalı bir tadı olan zafaran çayını çok sevmiştim.

Cevizli Sucuk: Şehirde gezerken sık sık karşımıza çıkan bu lezzetleri merak edip, denemiştik. Tadına mutlaka bakın.